Gwlad yr Asyn

Nid asyn cyffredin ’mo Ari; cafodd ei magu ar aelwyd glyd gan hen wraig garedig. Ond â hithau bellach yn byw mewn gwarchodfa asynnod rhywle yng Ngorllewin Cymru, mae hi’n dyheu am gael byw eto ymhlith pobl. Ar ôl iddi gael ei chludo i gartref newydd arall, mae cyfeillgarwch annisgwyl yn tyfu rhyngddi hi a rebel o asyn afreolus, ac yn sydyn daw’n ymwybodol o’i chaethiwed.

Cyflwynwyd Gwlad yr Asyn yn wreiddiol yn ystod haf 2021, fel cyd-gynhyrchiad rhwng Theatr Genedlaethol Cymru ac Os Nad Nawr. Mae'r dramodydd Wyn Mason, cyd-sylfaenydd Os Nad Nawr, yn hanu o Geredigion ac roedd wrth ei fodd i gael rhannu'r cynhyrchiad hwyliog hwn yng Ngheredigion.

Wrth baratoi ar gyfer ail-lwyfannu'r cynhyrchiad nol yn 2022, meddai Wyn Mason:

"Dw i wrth fy modd y bydd y ddrama o'r diwedd yn cael ei llwyfannu yn yr Eisteddfod Genedlaethol yn Nhregaron: dyna oedd y cynllun gwreiddiol. Dyma'r lleoliad perffaith ar gyfer y stori, ddim yn bell o Aberystwyth, lle mae asynnod yn darparu reidiau ar hyd y traeth, ac o fewn golwg i fryniau Pumlumon, lle hoffen nhw ddianc! Dw i’n edrych ymlaen at weld sut bydd llwyfannu’r ddrama yn Theatr y Maes, lleoliad dan do, yn newid naws y sioe, o gymharu â pherfformiadau awyr agored haf diwethaf."

Cyfarwyddwyd y ddrama gan Steffan Donnelly, Cyfarwyddwr Artistig Theatr Genedlaethol Cymru. Hwn oedd ei gynhyrchiad cyntaf yn ei swydd newydd ac roedd wrth ei fodd i weithio unwaith eto gyda'r actor Gwenllian Higginson (Merched Caerdydd, Macbeth, Enid a Lucy, 35 Diwrnod) a’r cyfansoddwyr a’r cerddorion Sam Humphreys a Bethan Rhiannon, o'r band gwerin adnabyddus Calan. Dywedodd Steffan;

‘Roedd croesawu cynulleidfaoedd yn ôl am y tro cyntaf ers cychwyn y pandemig efo Gwlad yr Asyn yn 2021 yn brofiad gwefreiddiol. Dw i mor falch bod cyfle arall i weld y ddrama hon yng nghanol bwrlwm y Steddfod. Dewch i brofi gwledd o gerddoriaeth electro-gwerin byw, awr o stori alegorïol llawn dychymyg a doniolwch, a pherfformiad hudolus Gwenllian Higginson.’