Theatr Genedlaethol Cymru Theatr Genedlaethol Cymru Theatr Genedlaethol Cymru Theatr Genedlaethol Cymru
  • Sioeau
    • Theatr Gen Eto
    • Pryd Mae’r Haf? Ar-lein
    • Faust + Greta
    • Rhaglen 2021
    • Cynyrchiadau’r Gorffennol
  • Prosiectau
    • Connect Up
    • Ar y Dibyn
    • Cynllun Dramodwyr Ifanc
    • Academi Leeway
    • Clwb Theatr Cymru
    • Wythnos Genedlaethol Pontio’r Cenedlaethau
    • Wythnos Prentisiaethau Cymru
  • Datblygu Creadigol
    • Bwrsari
    • Theatr Gen Creu
    • Creu Ar-lein
      • Comisiynau Digidol Newydd
      • Dramâu Micro
      • Sgidie, Sgidie, Sgidie
      • Adar Papur
    • Hyfforddiant A Mentoriaeth
      • Cynllun Dramodwyr Ifanc
      • Grŵp Dramodwyr Newydd
      • Awenau
    • Eich Gwaith Chi
    • Drws Agored
  • Cymryd Rhan
    • Pawb Ar-lein
    • Addysg
    • Clybiau Drama
    • Dysgwyr
  • Newyddion
    • Newyddion
    • Blog
  • Y Cwmni
    • Amdanom Ni
    • Bwrdd yr Ymddiriedolwyr
    • Staff y Cwmni
    • Amrywiaeth a Chynhwysiant
    • Swyddi
    • Cyfleoedd
    • Cysylltwch â Ni
    • Llogi Adnoddau
  • Cefnogwch Ni
  • English
Cau
  • Sioeau
    • Theatr Gen Eto
    • Pryd Mae’r Haf? Ar-lein
    • Faust + Greta
    • Rhaglen 2021
    • Cynyrchiadau’r Gorffennol
  • Prosiectau
    • Connect Up
    • Ar y Dibyn
    • Cynllun Dramodwyr Ifanc
    • Academi Leeway
    • Clwb Theatr Cymru
    • Wythnos Genedlaethol Pontio’r Cenedlaethau
    • Wythnos Prentisiaethau Cymru
  • Datblygu Creadigol
    • Bwrsari
    • Theatr Gen Creu
    • Creu Ar-lein
      • Comisiynau Digidol Newydd
      • Dramâu Micro
      • Sgidie, Sgidie, Sgidie
      • Adar Papur
    • Hyfforddiant A Mentoriaeth
      • Cynllun Dramodwyr Ifanc
      • Grŵp Dramodwyr Newydd
      • Awenau
    • Eich Gwaith Chi
    • Drws Agored
  • Cymryd Rhan
    • Pawb Ar-lein
    • Addysg
    • Clybiau Drama
    • Dysgwyr
  • Newyddion
    • Newyddion
    • Blog
  • Y Cwmni
    • Amdanom Ni
    • Bwrdd yr Ymddiriedolwyr
    • Staff y Cwmni
    • Amrywiaeth a Chynhwysiant
    • Swyddi
    • Cyfleoedd
    • Cysylltwch â Ni
    • Llogi Adnoddau
  • Cefnogwch Ni
  • English

Wylfa B – Y Ffars yn parhau! gan Robat Idris

08/08/2017

Ers degawd a mwy, clywsom y diwn gron gan wleidyddion y Fam Ynys ar bob lefel – Cyngor Sir, Cynulliad a San Steffan – fod rhaid cael Wylfa B.  Dyma sail strategaeth economaidd Ynys Môn.  Pam y gefnogaeth gibddall gan ein gwleidyddion?

Sut ar wyneb y ddaear fedra ni fod mor wirion a dadlau efo’r doethion?  Ydw i’n ffŵl yn gwrthwynebu Wylfa B?

Cefndir

Bu’r atomfa wreiddiol ar agor rhwng 1971 a 2015.  Y bwriad cudd oedd cynhyrchu plwtoniwm ar gyfer arfau niwclear.  Cynhyrchu trydan oedd y rheswm a roddwyd i’r cyhoedd.

Cwmni Horizon sydd eisiau adeiladu Wylfa B.  Hitachi, y cawr cyfalafol o Siapan sy piau Horizon.  Hitachi fu’n rhannol gyfrifol am adeiladu atomfa Fukushima.

Jobsus i Hogia Ni!

Addewid o 850 o swyddi parhaol – ond bydd llawer yn arbenigol.  Fydd y mwyafrif ohonynt ddim i bobl leol.  Sôn am filoedd o swyddi adeiladu – ond yn ôl Horizon tua chwarter fydd yn swyddi lleol – a “lleol” yw Gogledd Cymru hyd at Gaer!  Felly dymchwelir ar unwaith y brif ddadl o blaid Wylfa B.

Pam fod Môn cyn dloted ar waethaf “Llo Aur” y Wylfa wreiddiol?

Ynni carbon isel, dibynadwy.

Mae sawl astudiaeth yn dangos nad ydi niwclear yn garbon isel pan ystyrir y cylch cyfan, o fwyngloddio am wraniwm, drwy yr holl adeiladu, heb sôn am ddigomisiynu ac wrth gwrs y broblem o waredu’r gwastraff.  Dibynadwy – felly dydi atomfa fyth yn cau yn ddirybudd am fisoedd ar y tro?

Cynnal cymunedau Cymraeg.

Trodd iaith ysgol Cemaes mewn cyfnod byr o’r Gymraeg i’r Saesneg pan ddaeth yr atomfa wreiddiol.  Mae Horizon yn cynnig mesurau “lliniaru” ar gyfer y Gymraeg.  Ond mae lliniaru yn rhagdybio niwed – fedr y Gymraeg fregus ddim fforddio colli rhagor o dir.

Bu Horizon yn erlid teulu Cymraeg Caerdegog a fynnent  gadw y tir le y buont yn ffermio ers cenedlaethau.  Daeth cannoedd i rali yn Llangefni yn Rhagfyr 2012 i gefnogi’r teulu.

Mae o’n saff, yn tydi?

Deudwch hynny wrth bobl Chernobyl a Fukushima!  Mae llawer yma yn dal heb ddeall y bydd y gwastraff gwenwynig yn cael ei gadw ar y safle am dros ganrif – lle da fydd Môn i fagu plant ynte?  Daeth Naoto Kan, Prif Weinidog Siapan adeg Fukushima, i Fôn yn 2015 i’n rhybuddio o’r peryglon.

Mae Wylfa B yn siŵr o ddŵad.

Dyma’r bregeth gyson.  Ond bellach mae amheuon mawr.  Mae Hitachi wedi dweud eu bod yn dymuno cael partneriaid eraill – mae nhw’n son am ostwng eu cyfranddaliad yn Horizon i cyn lleied a 0%.

Gwell dyfodol.

Mae’r diwydiant niwclear ledled y byd mewn llanast llwyr.  Ffolineb ar ran gwleidyddion yw diystyru hynny.  Dim ond arian enfawr gan y Llywodraeth (sef ni!) fedr ei achub.

Llawer gwell fyddai strategaeth economaidd amrywiol er mwyn cadw’n pobl ifanc.  Mae ynni adnewyddol a thechnoleg storio trydan yn prysur ddisodli niwclear fel dull cost-effeithiol o gynhyrchu ynni.  Ac yn cynnig mwy o swyddi!  Dagrau pethau fyddai i Fôn fethu manteisio ar y diwydiannau newydd drwy fynnu anwylo’r deinosor niwclear gwenwynig.

Robat Idris

02/08/2017 (cedwir yr hawlfraint)

 

Ceir fanylion llawn am Hollti yma.

 

 

Categorïau: Blog Tagged: cymraeg, Cymuned, niwclear, swyddi, ynni niwclear, Ynys Môn Awdur: Mair Jones

Rhannu

FacebookTwitterPinterest
[chimpy_form forms="2"]
Y Llwyfan
Heol y Coleg
Caerfyrddin
SA31 3EQ

thgc@theatr.com
+44 (0)1267 233 882

Dilynwch ni!

Twitter
Instagram
Facebook
Youtube
Gwybod mwy drwy sibrwd.com
Sibrwd ar iPhone
Sibrwd ar Android
  • Y Cwmni
  • Cymryd Rhan
  • Cefnogwch Ni
  • Cysylltwch â Ni
  • English
© Theatr Genedlaethol Cymru
Telerau ac Amodau | Polisi Preifatrwydd | Cynllun Iaith
Sponsored by Arts Council Wales, National Lottery and Welsh Government